ҚТЖ «Самұрық-Қазына» АҚ сатып алу ережелеріне сәйкес «Instant Payments» ЖШС-мен ынтымақтастық туралы келісімге қол қойды. Orda.kz сайтының ресми сауалына берген жауабында Қазақстан Темір Жол (бұдан әрі ҚТЖ) өз компаниясы мен Елбасының кіші қызы Әлия Назарбаеваның кәсіпорны арасындағы келісім туралы айтып берді. Ол билеттерді сату процесінің тиімділігін арттыру мақсатында жасалды. «Instant Payments» ЖШС аутсорсингтік компаниясына билеттерді сатудың және фискалдық компьютерлік жүйеге қызмет көрсетудің толық циклі берілді. Бұл ретте келісім-шарт «Самұрық-Қазына» қорының сатып алу ережелеріне сәйкес жасалған. «2014 жылғы 16 мамырда ҚТЖ директорлар кеңесінің шешімімен «Жолаушылар тасымалы» АҚ үшін 2014-2023 жылдарға жол жүру құжаттарын сатуды ұйымдастыру тиімділігін арттыруға арналған өндірістік бағдарлама бекітілді» делінген ҚТЖ ресми жауабында. ҚТЖ мен Әлия Назарбаеваның компаниясы арасындағы келісім-шарт 2023 жылдың 31 желтоқсанына дейін мерзім біткенге дейін комиссия сомасын өзгерту құқығынсыз жасалған. «Келісім талаптары бойынша ҚТЖ бекітілген тариф бойынша әрбір шығарылған билет үшін «ЖШС Instant Payments» төлемін төлейді. Келісімшарт жасалғаннан бері мөлшерлеме өзгерген жоқ және оның мерзімі аяқталғанға дейін өзгермейді. Instant Payments ЖШС агенттік сату арналарын кеңейту үшін үшінші тұлғаларды тартуға құқылы. Бұл ретте ҚТЖ-да контрагенттің үшінші тұлғалармен қызметі туралы ақпарат жоқ» деді ҚТЖ. ҚТЖ билет кассалары мен компанияның сайты арқылы билеттерді беру кезінде комиссия алынбайтынын қосты. Тиісінше, бекітілген тариф соңғы пайдаланушыға – жолаушыға әсер етпейді. ҚТЖ-ға аутсорсинг қалай көмектесті? Қатаң есеп беру формаларынан бірте-бірте бас тартуға мүмкіндік туды. Шығындарды қысқарту: Билет кассаларының терминалдық жабдықтарын техникалық қамтамасыз етумен байланысты электриктердің жұмысын оңтайландыру. Билеттік касса жабдығына қызмет көрсету бойынша қызметтерді сатып алу құнын оңтайландыру. Билеттік касса жабдығы үшін шығын материалдарын сатып алу құнын оңтайландыру. Өткізу арналарының желісін айтарлықтай кеңейту. Қаржылық және статистикалық есепті жетілдіру және аналитикалық есептерді жасау. Instant Payments ЖШС туралы не белгілі Әлия Назарбаева «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ мен «Қазақтелеком» АҚ-ға делдалдық қызмет көрсететін «Instant Payments» ЖШС компаниясын құрды. Елбасының қызының кәсіпорны пойыздарға билеттерді интернетте сату және ұлттық байланыс операторынан төлемдерді қабылдау жүйелеріне қызмет көрсетумен айналысады. Instant Payments өзінің тұрақты комиссиясын белгіледі, оны ҚТЖ мен агрегаторлық компаниялардан пойыз билеттерін сату үшін алады. Енді агрегаторлар әр билет үшін 44,8 теңге төлейді. Ақпанның 1-інен бастап Әлия Назарбаеваның ЖШС-і комиссияны 67 теңгеге дейін көтеруді жоспарлаған еді, бірақ артынша ойынан айнып қалған. Әлия Назарбаева әр билеттен қалай ақша табады? Instant Payments компаниясы Mobius электрондық билет жүйесін әзірледі және енгізді. Компанияның веб-сайтында былай делінген: «Mobius жүйесі электронды билетті әртүрлі сату интерфейстері арқылы сатуға мүмкіндік береді. Мысалы, веб-сайт, өзіне-өзі қызмет көрсету терминалы, виртуалды касса және т.б. және орталыққа қосылған мобильді кондуктор терминалының болуына байланысты. Mobius жүйесінің серверінде жолаушыны тек билетпен ғана емес, сонымен қатар жеке куәлік нөмірі бойынша және қағаз немесе электронды тасымалдағыштағы штрих-кодты автоматты түрде оқу арқылы отырғызуға болады. Қазақстандық және ресейлік компаниялар арасындағы ұзақ мерзімді қарым-қатынастарды дамыту шеңберінде FBK Mobius әзірлеуші компаниясы «ВНИИЖТ» ААҚ-мен FBK Mobius және ASU Express-3 жолаушылар тасымалын басқару жүйесін біріктіру бойынша табысты келіссөздер жүргізді. Соның арқасында электронды билет «ҚТЖ» ҰК» АҚ жүйесі басқа ТМД елдерінің жолаушылар ағынын басқару жүйелеріне толығымен біріктірілген. ҚТЖ 2019 жылдың шілдесіне дейін «Экспресс-3 ACS» бағдарламасын пайдаланды. Содан кейін президент Қасым-Жомарт Тоқаев делдалдардың кесірінен пойыз билеттері тапшы болды деп сынағаннан кейін Mobius жүйесіне көшті. Instant Payments инновациясы пойыз билеттерінің жасанды тапшылығын толығымен жеңе алмады, бірақ бәрібір алыпсатарлардың өмірін қиындатты. Пойыз билеттерін сататын әрбір компания, соның ішінде ҚТЖ, Instant Payments-ке комиссия төлейді. Түсіндіреміз: мысалы, bilet.railways.kz сайтында жолаушы 2000 теңгеге электронды билет сатып алды. Оның ішінде ҚТЖ шамамен 12-18 теңгені Instant Payments комиссиясына төлейді, билетті Aviata, ChocoTravel, Tickets.kz сияқты агрегаторлар арқылы сатып алса, «Елбасының қызының» ЖШС-і олардан қосымша 44,8 теңге алады. Егер онлайн төлем үшін екі комиссияны қоссақ, Instant Payments әр билеттен 56,8 теңгеден 62,8 теңгеге дейін алады. ҚТЖ жылына 15 миллионнан 20 миллионға дейін билет сатады және оның жартысына жуығы онлайн сатылады. Instant Payments электронды билеттерді сатудан жылына шамамен 300-ден 500 миллион теңгеге дейін алады. Сонымен қатар, «Жедел төлемдер» комиссиясы сатып алушылар үшін бағаның өсуіне әсер етеді. Өйткені бұл эквайрингтен басқа ҚТЖ және агрегаторлар үшін қосымша шығын (төлем терминалдары арқылы карта арқылы кассада немесе курьер арқылы). Mobius жүйесін ұстау құны белгісіз.
