фото ОАОА
Бүгінде Түркістан облысында әлеуметтік маңызы бар қауіпті аурулардың алдын алу үшін тісіндірме жұмыстары жүргізілуде. Әсіресе соңғы әлетте көбейіп бара жатқан қан диабетінің алдын алу шаралары күшейтілуде. Оған бір мысал, жуырда Түркістан облысына қарасты Ордабасы аудандық орталық ауруханасының эндокринолог дәрігері Б.К. Жапаров «Қант диабеті» тақырыбында семинар өткізді. Аталмыш жиын осы ауыр дерттің алдын алу шаралары туралы халықты хабардар ету, сондай-ақ оның зардаптары болдырмау үшін түсіндірме мақсатында өткізілді.
Семинар барысында Б.Қ. Жапаров қант диабеті ең көп таралған және қауіпті созылмалы аурулардың бірі екенін, оның алдын алу шараларын қолданбаса, ауыр асқынуларға әкелетінін егжей-тегжейлі түсіндірді. Дәрігер дұрыс тамақтанудың маңыздылығын атап өтті, ол көмірсулардың, ақуыздардың және майлардың теңгерімді тұтынуын, сондай-ақ витаминдер мен минералдардың жеткілікті мөлшерін қамтуы керек. Сондай-ақ ол қант пен қаныққан майы жоғары тағамдардан бас тарту қант диабетінің алдын алудың негізгі қадамы екенін атап өтті.
Сонымен қатар, дәрігер Жапаров қандағы қант деңгейін қалыпты ұстау үшін тұрақты физикалық белсенділіктің маңыздылығы туралы айтты. Жаяу жүру, жүгіру, жүзу және дене белсенділігінің басқа түрлері сияқты тұрақты жаттығулар жалпы денсаулықты жақсартады және қант диабетінің даму қаупін азайтады. Сондай-ақ жалпы салауатты өмір салты тақырыбы, оның ішінде қант диабетінің алдын алудың маңызды құрамдас бөлігі болып табылатын темекі шегуден бас тарту және алкогольді тұтынуды шектеу туралы айтылды.
Семинар соңында қатысушыларға қандағы қант деңгейін үнемі бақылау және аурудың алғашқы белгілерінде дәрігерге хабарласу бойынша ұсыныстар берілді. Семинар Ордабасы ауданы тұрғындарының денсаулығы мен өмір сүру сапасын жақсартуға көмектесетін қант диабеті және оның алдын алу жолдары туралы халықтың хабардарлығын арттырудағы маңызды қадам болды.
Қант диабеті — ұйқы безінің бета жасушалары инсулин гормонының жетіспеушілігінен туындаған ауру. Бұл зат алмасудың барлық түрлерінің, әсіресе қант алмасуының бұзылуына әкеледі. Қант диабеті екі түрге бөлінеді: инсулинге тәуелді (1 типті) және инсулинге тәуелді емес (2 тип). Бірінші түрі тұрақты инсулин инъекциясын қажет етеді, ал екінші түрі көбінесе өмір салтына байланысты және диета мен жаттығулар арқылы бақылауға болады.
Қант диабетінің дамуының негізгі себептерінің бірі — генетикалық бейімділік. Дегенмен, дұрыс тамақтанбау, әсіресе тез қантқа айналатын көмірсуларға бай тағамдарды шамадан тыс тұтыну да үлкен рөл атқарады. Артық тамақтану және физикалық белсенділіктің болмауы семіздікке әкеледі, бұл қант диабетінің таралуының негізгі себептерінің бірі болып табылады. Жапаров аурудың алдын алу үшін дұрыс тамақтануды сақтау, дене шынықтырумен жүйелі түрде айналысу және салмақты қалыпты ұстау маңызды екенін баса айтты.
Алдын алу бұл — салауатты өмір салтын ұстану. Артық салмақтан құтылу, дене шынықтыру жаттығуларымен шұғылдану, май мен қантты пайдалануды төмендету қажет. Сондай-ақ қандағы қант деңгейін жүйелі тексеріп тұру қажет. Алдағы уақытта аудан тұрғындары үшін аталмыш бағыттағы алдын алу, түсіндірме жұмыстары жалғасын табатын болады.
